मानसिक / आत्मिक स्वास्थ्य

• जापानिज भाषा राम्ररी बोल्न नसक्ने, साथीभाइ परिवारबाट टाढा भई एक्लो लाग्ने, काम निकै गार्हो भएको जस्तो लाग्ने जस्ता कुराहरु निरन्तर महसूस भइरहयो भने मन र शरिर दुबै थाकेर बिरामी पर्न सक्नुहुन्छ । यसलाई कल्चर शअक् भनिन्छ, र यो जो कोहीलाई पनि हुन्छ।
• जापानिज भाषा राम्ररी बोल्न नसक्ने, साथीभाइ परिवारबाट टाढा भई एक्लो लाग्ने, काम निकै गार्हो भएको जस्तो लाग्ने जस्ता कुराहरु निरन्तर महसूस भइरहयो भने मन र शरिर दुबै थाकेर बिरामी पर्न सक्नुहुन्छ ।
• नेपाली साथीहरूसँग आफ्नो पीडा र दुःखहरू पोख्ने गर्नुहोस्।सहकर्मी वा जापानीहरुलाई साथी बनाएर जापानी संस्कृतिको अनुभव गर्न सक्नुभयो भने जापानको जीवनशैलीमा अभ्यस्त हुन सजिलो हुन्छ ।

जब तपाईं मानसिक र शारीरिक रूपमा थकित हुनुहुन्छ, तपाईंले निम्न लक्षणहरू अनुभव गर्न सक्नुहुन्छ, जसलाई “तनाव प्रतिक्रिया” भनिन्छ:
शारीरिक: टाउको दुख्ने, पेट दुख्ने, भोक नलाग्ने, कब्जियत वा पखाला हुने, निंद्रा नलाग्ने.
मानसिक: उदास हुने, केही गर्न मन नलाग्ने, सजिलै चिडचिडा हुने
व्यवहार: धेरै खाने, धेरै रक्सी पिउने, धेरै किनमेल गर्ने , समयमा नपुग्ने।
अनुभूति: खराब कुराको बारेमा मात्र सोच्ने, आफ्नो वरपरका मानिसहरूलाई शत्रुको रूपमा हेर्ने, उत्पीडन भइरहेको जस्तो महसुस गर्ने
यस्तो अवस्था जारी रह्यो भने बिरामी हुन पनि सक्नुहुन्छ।

पीडादायी लक्षणहरूलाई औषधिद्वारा कम गर्न सकिन्छ। उदाहरणका लागि, निंद्रा नपुगेर थकित महसुस भई काममा टोलाएर बस्ने भएमा निंद्राको औषधि खानाले, आफ्नो शारीरिक अवस्था र एकाग्रता पुन: प्राप्त गर्न सकिन्छ।

सबैभन्दा पहिले, मनोचिकित्सक/मनोरोग चिकित्सकसँग परामर्श लिनुहोस् ( ➡ 5-8हे.　र्नुहोस् )।

• आफ्नो मन र बानी-ब्यवहार नियन्त्रण गर्न नसके डिप्रेसन/ निराशपन भएको हुनसक्छ। मनोरोग चिकित्सक अथवा मनोचिकित्सकलाई जचाऔं । ( ➡ 5-8हेर्नुहोस् )।

• यदि डिप्रेसन/निराशपन भएको हो भने, टाउको दुख्ने, बान्ता आउला जस्तो हुने, छाती दुख्ने , हात र खुट्टा झम्झमाउने आदि जस्ता शारीरिक लक्षणहरू देखा पर्न सक्छन्। औषधि खाई आराम गर्नु पर्छ।

• डिप्रेसन/निराशपन भएको बेलामा आत्महत्या गर्न मन लाग्ने सम्भावना बढी हुन्छ ।पहिले, त्यस्तो विचारको बारेमा आफुलाई विश्वास लागेको व्यक्ति सँग कुरा गर्नुहोस्, र साथै मनोरोग चिकित्सक अथवा मनोचिकित्सकलाई जँचाउनुहोस् । (➡5-8. हेर्नुहोस्)।.

• तपाईमा आत्महत्या गर्न चाहना बढी देखिएको खण्डमा अस्पतालमा भर्ना गर्न सक्छन्। 

यदि तपाईंसँग नजिकै कोही सल्लाह गर्ने व्यक्ति छैन भने , मा सूचीबद्ध काउन्टरहरूमा अंग्रेजी भाषामा परामर्श गरेर हेर्नुहोस्। 【परामर्श केन्द्र सूची】.

• कसैले तपाईको बारेमा नराम्रो कुरा भनिराखेको जस्तो महसुस गर्नु भनेको “प्यारानोइया/व्यामोह” को लक्षण हुन सक्छ र वरपर कोही नभए पनि आवाज वा अनौठो आवाज सुनिने भएमा “श्रवण भ्रम” को लक्षण हुन सक्छ। यो लक्षण दिमाग र शरीर थकित हुँदा पनि देखिन्छ।

• यस्ता लक्षण बारम्बार दोहरिएर देखा परेमा मानसिक रोग हुन सक्छ । मनोरोग चिकित्सक अथवा मनोचिकित्सकलाई जचाऔं । ( ➡ 5-8. हेर्नुहोस् )।

• सबै भन्दा पहिले, यदि तपाईंको कम्पनीको परामर्श केन्द्रको व्यक्ति वा नजिकै सल्लाह गर्न मिल्ने कोही छ भने मद्दतको लागि सोध्नुहोस्। जापानी भाषा बुझ्ने व्यक्तिलाई नजिकैको परामर्श केन्द्र खोजी दिन भन्नुहोस्।. 

• यदि उसले आत्महत्या गर्न खोजेको छ, आक्रोशित छ, सामान तोडफोड गरिरहेका छन्, वा अरूलाई चोट पुर्याउँछ भने, पुलिसलाई फोन गर्नुहोस्।

• 

मनोरोग चिकित्सक वा मनोचिकित्सकलाई जचाउनको लागी (कृपया ➡5-8. हेर्नुहोस्।).

• पहिले आफ्नो कम्पनीको परामर्श शाखामा सोध्नुहोस् कि तपाईंको नजिक राम्रो मानसिक स्वास्थ्य (Psychiatry/Psychosomatic Medicine) क्लिनिक छ कि छैन। त्यसपछि रिजर्भेसन (Appointment) गर्न मद्दत माग्नु होस्। आफ्नो देश नेपालको परामर्श केन्द्रमा सम्पर्क गराई दिन पनि सक्छ होला ।

• यदि तपाईंको नजिक कुनै मनोवैज्ञानिक क्लिनिक उपलब्ध छैन वा रिजर्भेसन गर्न गाह्रो छ, भने पहिले उपचार गराएको अस्पतालमा गई परामर्श लिन सक्नुहुन्छ।. विशेषज्ञ चिकित्सककहाँ सिफारिस गरिदिनु हुनेछ।

• प्रत्येक जापानी प्रान्तमा 「मानसिक स्वास्थ्य कल्याण केन्द्र」”Mental Health Welfare Center” छ, जहाँ विशेषज्ञहरूसँग नि:शुल्क परामर्श सेवा लिन सकिन्छ।

• तपाईंको अरु शारीरिक बिरामी हुँदा जति खर्च लाग्छ, मनोवैज्ञानिक परामर्शमा पनि उति नै खर्च लाग्छ। (➡1 -1 हेर्नुहोस्)।.

• यदि मानसिक स्वास्थ्य विशेषज्ञले केही समयसम्म परामर्श जारी राख्न सिफारिस गर्छन्, भने उपचार शुल्क कम गर्न सकिने सरकारी योजना छ। यसलाई आत्मनिर्भरता सहायता चिकित्सा (Mental Health Outpatient Medical Care)” भनिन्छ।

• आफू बस्ने नगर/गाउँ पालिकाको सम्बन्धित विभागमा गई सस्तोमा जचाउने प्रक्रिया बारे सोध्नुहोस्।

• मादक पदार्थ र गाँजा जस्ता पदार्थहरूको प्रयोगले शरीर र दिमाग दुवैमा नकारात्मक असर पार्न सक्छ। वरपरका मानिसहरू पनि चिन्तित हुनेछन्। धेरै मानिसहरू केवल जिज्ञासाका कारण सुरु गर्छन्, तर पछि लत (Addiction) को सिकार हुन्छन् र छोड्न गाह्रो हुन्छ। यदि तपाईंलाई कसैले यस्ता चीज दिनुभयो र तपाईं थोरै पनि हिचकिचाउनुभयो भने, उनीहरूले तपाईंलाई फेरि पनि प्रस्ताव राखी दबाब दिन सक्छन्।  「स्पष्ट रूपमा 」अस्वीकार गर्नु आवश्यक छ। यदि अस्वीकार गर्न गाह्रो छ भने, त्यहाँबाट टाढा जानुहोस्/भाग्नुहोस्। भाग्नु पनि बहादुरी हो।

• जापानको कानून अनुसार, मादक पदार्थ र गाँजा जस्ता लागूऔषध प्रयोग गर्नेलाई कडा सजाय दिइन्छ। प्रायः कामबाट पनि निकालिइने छ।  यदि तपाईंले यसलाई सेवन गर्न थाल्नुभयो भने, यसलाई आफैंले छोड्न गाह्रो हुन सक्छ, त्यसैले विशेषज्ञसँग परामर्श गर्नुहोस्।। यदि तपाईंलाई कसैले प्रस्ताव रखेकोछ वा तपाइँले यसलाई प्रयोग गरि नै हाले पनि, कृपया तुरुन्तै सल्लाह गर्नु होस्।

• काम गर्नु अघि वा काम गर्ने बेलामा रक्सी खाँदा खतरनाक हुने भएकोले नखानु होस् । मेसिन चलाउँदा गल्ती भई, आफू र आफू वरपरका मानिसहरूलाई खतरा हुन सक्ने संभावना हुन्छ। साथै, रक्सी खाई सकेपछि आत्मविश्वास बढी हुन्छ र सामान्यतया नभन्ने कुराहरु पनि बोलिदिने गर्छ । जसले गर्दा तपाइँको वरपरका मानिसहरूलाई नराम्रो महसुस हुन्छ र पछि आफूलाई समस्यामा पर्छ।

• जापानमा उमेर 20 वर्ष नपुगुन्जेल सम्म कुनै पनि प्रकारको मदिरा सेवन गर्नु गैरकानुनी मानिन्छ । साथै, तपाइँले थोरै मात्र रक्सी खाएको छ भने पनि कुनै प्रकारको सवारी साधन चलाउन सक्नुहुन्न। मदिरा सेवन गरेर साइकल चलाउनु पनि कानुन विपरीत हो ।

• मदिरा सेवन गरेको व्यक्तिलाई कार भांडामा दिने, सवारी चलाउने कुरा थाहा पाए पनि सो व्यक्तिलाई मदिरा खुवाउने र मदिरा सेवन गरेको व्यक्तिले चलाएको गाडीमा संगै चढ्नु पनि कानुनले निषेध गरेको छ। मदिरा सेवन गरी ड्राइभ गर्नु भयो भने, तपाइँको ड्राइभिङ्ग लाइसेन्स रद्द हुनुको साथै कम्पनीबाट पनि निष्कासित (Fired) हुन सक्नुहुन्छ।

• अत्याधिक रक्सी पिउनाले ,शरीर र दिमाग दुबैमा नकारात्मक असर पार्छ ।+F169 मदिरासँग जिम्मेवारीपूर्वक व्यवहार गर्नुहोस्।